Gayri Menkul Sermaye İradında götürü gider indirimi
28/11/2017 tarih ve 7061 sayılı Bazı kanunlarda değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 14. Maddesi ile 1.1.2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Gayri Menkul sermaye İratlarında Götürü Gider usulünü seçenler için götürü gider oranını %25 den %15 e indirilmiş bulunmaktadır.
Bu değişikliğe bazı konularda itirazlarımız vardır.
1- Değişiklik geçmişe yönelik olarak yapılmıştır. Her ne kadar daha vergi beyanı zamanı gelmedi dense de 2017 yılı iratları 1.12017 den itibaren elde edilmeye başlanmıştır. Dolayısıyla 28 Kasımda yapılan yasa değişikliği geçmişe yöneliktir. Bu husus yasaların geçmişe yönelik olmaması hakkındaki anayasal hükme ve evrensel hukuk kurallarına aykırıdır. Çünkü, vergi mükellefleri vergiler karşısındaki pozisyonlarını geçerli yasa hükümlerini dikkate alarak geliri elde ettiği gün alırlar.
2- Gayrı Menkul sermaye İratlarında tahsilat tarihi kuralı geçerlidir. Yani Kira gelirler tahakkuk ettikleri dönemin değil fiilen tahsil edildikleri dönemin geliri sayılır. Örneğin bir evin kiracısı 2016 yılı Ekim, Kasım, Aralık ayları kiralarını , 2017 Ocak ayında öderse, mal sahibi için bu kira geliri 2017 yılında elde edilmiş sayılır ve 2017 yılına ait Mart 2018 tarihinde verilecek Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyan edilir ve ödenir. Bu nedenle kira geliri elde edenlerin 2016 yılına ait bazı gelirlerini de yeni hükme tabi tutmak gerekecek ve geçmişe yönelik işlem daha da gerilere uzanacaktır.
Burada dikkat edilecek husus peşin tahsil edilen ileriki yıllar kiralarının ait oldukları yıllarda beyan edilmesi kuralıdır. Yani geçmiş dönem kiraları tahsil edildikleri yıl içinde , ileriki yıllar kiraları ise ait oldukları yıllar içinde beyan edilir.
3- Mükellefler götürü gider usulü veya gerçek gider usulünü cari hükümlere bakarak dönem başında verirler. Eğer %15 oranında götürü gider o kira geliri sahibinin gerçek giderlerini karşılamıyor ise belge toplayarak dönem sonunda gerçek gider yöntemini seçer. 28 Kasım da yasa değişikliği yaparsanız mükelleflerin belge toplama haklarını yok etmiş olursunuz. Pek çok kişi geçmiş aylarda yaptığı onarım ve gider belgelerini sene sonunda toplayamaz. Bu durumu olay anında bilme hakkını mükelleflerden alamazsınız.
4- Bizce atılan taş ürkütülen kurbağaya değmeyecektir. Şöyle ki; gayri Menkul Sermaye İratlarının gayrimenkulün değerine oranı genelde %5 i geçmemektedir. Yani 1 milyon liraya alınan bir gayri menkulden yılda ancak 50.000 TL veya daha az kira geliri elde edilebilmektedir. Bu durumda sadece amortisman gideri bile tek başına %2 den 20.000 TL tutmakta ve %40 gider anlamına gelmektedir. Dolayısıyla yeni binalarda mükelleflerin gerçek gider usulüne geçmeleri daha karlı olacaktır. Mükelleflere yukarıda verdiğimiz örneğe ilişkin hesap yapmalarını ve karlı ise gerçek gider usulüne geçmelerini tavsiye ederiz. Gerçek gider usulünü seçmekte tek engel, Geçmişte götürü gider usulünü tercih etmiş ancak 2 yılını doldurmamış vergi mükellefleri için vardır. Çünkü götürü gider usulünü seçen mükellefler 2 yıl dolmadan gerçek gider usulüne dönemezler.
5- Bu uygulama vergi mükelleflerini bazı yasa dışı yollara itecektir. Örneğin pek çok mükellef bütün yıl içinde gerçek olmayan belge toplama çabasına girebilir. Bu belgeler genelde onarım ve boya badana giderleri konularında olacaktır. Bu durum da vergi mükelleflerinde vergi ahlakının bozulmasına ve gelecekte bazı ceza hükümlerine tabi tutulmalarına sebep olacaktır. Bu dahi yapılan değişikliği yarardan çok zarar getireceğinin belirtisidir.
Sonuç olarak bu yıl beyanname verecek vergi mükelleflerinin gerçek gider, götürü gider kıyaslaması yaparak karlı ise gerçek gider usulünü seçmelerini (Tapu bedeli belli olmayan gayrimenkullerde Emlak Vergisine esas değer dikkate alınır), götürü gider usulünü seçme durumunda olan veya mecbur olanların ise beyannamelerini dava haklarını saklı tutma kaydı ile vererek bir ay içinde vergi mahkemeleri nezdinde dava açmalarını ve bu dava dilekçelerinde Anayasa Mahkemesine başvuru haklarını saklı tuttuklarını belirtmelerini tavsiye ediyoruz.
Orhan İyiler
YMM
